Volgens het laatste financiële rapport van de Pro League hebben slechts vier clubs in 2023-24 geen verlies geleden en in totaal liepen de verliezen op tot € 160 miljoen. Hoewel dit een verbetering was ten opzichte van 2022-23, toen de competitie een tekort van € 193 miljoen had, is dit nog steeds een aanzienlijk bedrag voor een competitie met een gemiddeld aantal toeschouwers van minder dan 10.500 (cijfers van 2023-24).
Een blik op de financiën van Club Brugge en Anderlecht onthult het probleem van de Belgische clubs. Ze genereerden allebei € 68 miljoen aan inkomsten in 2023-24, slechts een fractie van de bedragen die clubs uit de vijf beste competities van Europa verdienden. België wordt beschouwd als een topvoetballand, grotendeels dankzij een gouden generatie talentvolle voetballers die op het hele continent werkzaam waren. De WK-selectie van de Rode Duivels in 2022 kwam van clubs uit zeven verschillende competities, waarvan er slechts vier uit de Belgische Pro League kwamen.
De competitie heeft de 13e hoogste gemiddelde opkomst in Europa en heeft een bevolking van 11,8 miljoen. Vergeleken met landen als Zwitserland, Portugal, Oostenrijk, Schotland en Nederland, zou het aantal toeschouwers in België iets hoger kunnen zijn, hoewel het gemiddelde in de afgelopen 60 jaar slechts één keer 12.000 heeft bereikt. De best ondersteunde clubs zijn, niet verrassend, Brugge, Anderlecht, Genk en Standard Luik, maar alleen Brugge trekt meer dan 20.000 toeschouwers.
De uitzendregelingen van België zijn vrij bescheiden en in de laatste overeenkomst met DAZN moest de competitie een iets lagere jaarlijkse deal van € 84 miljoen per seizoen accepteren, een indicatie dat de tv-rechten in sommige markten mogelijk hun hoogtepunt hebben bereikt.
Maar voor de eigenaren zouden sommige clubs in een treurige staat verkeren. In de afgelopen vier jaar hebben ze ongeveer € 747 miljoen in hun investeringen gepompt. Standard Luik is momenteel op zoek naar nieuwe eigenaren nadat 777 Partners de club verliet. Standard leed het grootste operationele verlies in 2023-24, meer dan € 25 miljoen. Faillissementen zijn geen onbekend fenomeen in het Belgische voetbal: in december 2024 ging tweedeklasser Deinze failliet en in 2018 verdween Lierse SK, viervoudig kampioen van België.
Een half dozijn grote clubs (de zogenaamde G-5 van Anderlecht, Antwerpen, Brugge, Genk en Union Saint-Gilloise, plus Standard) pleiten nu voor een hervorming van het Belgische kampioenschap. Ze beweren dat een herziening noodzakelijk is om de competitie aantrekkelijker te maken voor tv-bedrijven en sponsors. Ze willen minder wedstrijden (een vermindering van zes, van 40 naar 34) en de invoering van play-offs. Momenteel hanteert België een vrij omslachtig regulier seizoen van 30 wedstrijden en vervolgens 10 wedstrijden in de tweede fase om de titel, Europese plaatsen en degradatie (zes wedstrijden) te bepalen. Niet iedereen is echter blij met minder wedstrijden, met name de kleinere clubs die de inkomsten nodig hebben.
Belgische clubs worden ook onder de loep genomen vanwege hun relaties met gok- en wedbedrijven en sommigen zijn gewaarschuwd voor mogelijke overtredingen van de regels met betrekking tot reclame. Clubs zijn ook betrokken bij onderzoeken naar matchfixing, witwassen van geld en fraude.
Zoals zoveel competities in Europa, heeft de Belgische Pro League moeten concurreren met de “grote vijf” van Engeland, Duitsland, Spanje, Italië en Frankrijk. Ze hebben aanzienlijk succes gehad met het exporteren van talent naar deze competities, de afgelopen vijf jaar met Brugge, Genk, Anderlecht en Gent samen goed voor bijna € 800 miljoen op de markt. België wil ongetwijfeld meer zijn dan een plek die spelers opleidt voor buitenlandse clubs en evenzeer verlangen gerespecteerde namen als Brugge en Anderlecht ernaar om weer in de schijnwerpers te staan. Misschien is die gehoopte hervorming een stap in die richting?
